Beter wachten

In het algemeen kun je zeggen dat wachten niemand koud laat. Dit alledaagse fenomeen heeft eigenlijk te maken met hoe wij tijd beleven – en we staan daar meestal niet neutraal tegenover. In onze maatschappij, waarin het erom gaat het ogenschijnlijk altijd schaarse goed optimaal te benutten, wordt het nietsdoen bij het wachten, de onderbreking van de voortgang van de tijd, ervaren als verspilling, want onproductief. Dat zorgt voor ongeduld en onrust.

Verder is iemand laten wachten een niet zelden toegepast machtsmiddel om de eigen superioriteit te tonen. Daar komt bij dat wij vaak genoodzaakt zijn te wachten op openbare plaatsen waar wij ons niet bijzonder op ons gemak voelen. Hoe belangrijker wij datgene vinden waarop we wachten, hoe minder neutraal we tegenover het wachten kunnen staan. Stelt u zich eens voor: u staat in een rij voor een concertkaartje te wachten, en het is niet duidelijk of u nog een van de laatste kaartjes kunt bemachtigen.

Kent u de marshmallow-test van Walter Mischel? In dit psychologische experiment (uitgevoerd tussen 1968 en 1974) gaf men vierjarige kinderen een marshmallow; ze werden voor de keuze gesteld de marshmallow ofwel meteen op te eten ofwel dat uit te stellen en dan na een bepaalde wachttijd bij wijze van beloning een tweede te krijgen. Sommige kinderen slaagden erin de extra beloning in de wacht te slepen, anderen niet. In het verdere verloop van het experiment ontdekte men een duidelijke correlatie tussen het vermogen om te wachten met het bevredigen van een behoefte op kinderleeftijd en het latere academische of beroepsmatige succes! Toch hebben latere studies culturele verschillen aan het licht gebracht met betrekking tot het vermogen om te wachten: in een vergelijkende studie scoorden bijvoorbeeld kinderen uit Kameroen aanzienlijk beter dan Duitse kinderen. Het kunnen wachten is dus afhankelijk van verschillende tijdculturen.

Mocht ook u niet behoren tot de meest beheerste wachtenden, dan is het voor u vast een troost te weten dat over de betekenis van Mischels onderzoek inmiddels genuanceerder wordt gedacht – en dat het kunnen wachten niet louter wordt beschouwd als een vorm van zelfcontrole. Volgens de huidige inzichten kon de samenhang met de latere prestaties statistisch slechts voor een kwart worden verklaard met een verwijzing naar de zelfcontrole

Als het wachten zo’n vast onderdeel van ons leven is, hoe kunnen wij het dan draaglijker maken? Of er zelfs van genieten? Een eerste stap is leren innerlijke rust actief te ervaren – of zich te trainen in aandachtigheid. Voor de kinderlijke ontwikkeling is verveling van centraal belang. Ook volwassenen kunnen productiever en creatiever worden, als ze zich overgeven aan hun gedachten. Probeer toch de volgende keer dat u moet wachten eens niet op uw mobieltje te kijken, maar stil te staan bij uw gedachten. En de wachttijd verandert plotseling in kostbare meditatietijd. Yogabeoefenaars benutten de tijd waarin ze niets doen ook graag voor het doen van ademoefeningen. Het bewust in- en uitademen activeert de parasympathicus, het lichaam komt in de ontspanningsmodus, vooral als het uitademen langer duurt dan het inademen.

Hier is onze kleine ademoefening voor uw volgende wachttijd: Adem door de neus in en tel daarbij tot vier. Houdt uw adem in en tel daarbij tot vier. Adem vervolgens uit door tot acht te tellen. Veel succes!

Hoe aantrekkelijker de plek is waar wij wachten, hoe aangenamer het wordt. Stelt u zich eens voor: u zit bij zonsondergang aan zee en wacht op het ondergaan van de zon. Bestaat er iets mooiers? Of u neemt plaats op een comfortabele bank en kijkt naar de bedrijvigheid om u heen. Laat u inspireren door onze interieuroplossingen en bekijk de diverse wacht- en ontvangstruimten. Waar zou u nu eens graag willen wachten? En waarop?

Gebruikte literatuur

Stangl, W. (2019). Trefwoord: “Marshmallow-test”. Online-lexicon voor psychologie en pedagogiek. https://lexikon.stangl.eu/3697/marshmallow-test/ (2019-10-14)

Westhoff, A. en J. (2016). Deutschlandradio Cultuur, actuele kwesties / archief. Artikel d.d. 04-08-2016 Marshmallow-test. Werd het beroemde psychologische experiment verkeerd geïnterpreteerd? Psychologie / hersenonderzoek. Artikel d.d. 31-05-2018